Είναι ώρα να πάρουμε ρίσκο;
Γράφει ο Αδαμόπουλος Τιμολέων, Σύμβουλος Επιχειρήσεων, MSc, PRM
Που βρισκόμαστε..
Η ισχυρή ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας, το δεύτερο τρίμηνο του έτους, σε συνδυασμό τόσο με την καλύτερη του αναμενομένου επίδοση του τουρισμού, κατά τους θερινούς μήνες, δημιουργούν προσδοκίες και χαμόγελα για έναν υψηλό ρυθμό μεγέθυνσης για το 2021. Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις φθινοπωρινές προβλέψεις της αναθεώρησε την εκτίμησή της για τον ρυθμό μεγέθυνσης για το 2021 σε 7,1% από 4,3%, σύμφωνα με τις καλοκαιρινές προβλέψεις της, ως απόρροια της αναμενόμενης ισχυρής ανάκαμψης τόσο της ιδιωτικής κατανάλωσης, όσο και των επενδύσεων, λόγω της αναμενόμενης εισροής πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης, κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, καθώς και τα επόμενα έτη.
Ρευστή περίοδος πληθωρισμού..
Από τον Μάρτιο του 2020, όταν και ξεκίνησε η έξαρση της πανδημίας, δημιουργήθηκε γενικευμένος φόβος «λουκέτων» στην αγορά. Τα κράτη έδρασαν ταχύτατα παρέχοντας άφθονη ρευστότητα στην οικονομία αποτρέποντας γεγονότα που θα δημιουργούσαν προϋποθέσεις ύφεσης με αποτέλεσμα τα default rates να είναι πολύ χαμηλά.
Από τις αρχές του 2021 ωστόσο, με το ταυτόχρονο άνοιγμα των δραστηριοτήτων σε παγκόσμιο επίπεδο, η παγκόσμια προσφορά (συμπεριλαμβανομένων των μεταφορικών πλοίων) δεν καταφέρνει να ανταποκριθεί πλήρως στην πολύ υψηλή ζήτηση που έχει δημιουργηθεί (λόγω αυξημένης αποταμίευσης το προηγούμενο διάστημα αλλά και ενέσεις ρευστότητας στις οικονομίες) με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πληθωριστικές πιέσεις.
Σε όλο αυτό το περιβάλλον προστίθεται και η έλλειψη σε αποθέματα φυσικού αερίου αυξάνοντας περαιτέρω τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας (λόγω στροφής της ηλεκτροπαραγωγής από την καύση λιγνίτη σε θερμικά εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας) και κατ’ επέκταση την αύξηση του κόστους.
Με την ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη λοιπόν, την παγκόσμια κρίση της εφοδιαστικής αλυσίδας λόγω της διαρκούς αβεβαιότητας που γεννά η πανδημία (με λιμάνια είτε να κλείνουν είτε να μη δέχονται εμπορεύματα / Α’ Ύλες από συγκεκριμένες χώρες) φαίνεται πως ο πληθωρισμός δε θα μας αποχαιρετήσει τόσο εύκολα.
Όλο το τελευταίο διάστημα τα επιτελεία των επιχειρήσεων και οι οικονομικές διευθύνσεις μελετούν το μετασχηματισμό της αγοράς, σχεδιάζουν τη στρατηγική, τον επιμερισμό του κόστους καθώς και επιχειρηματικές ευκαιρίες που «γέννησε» η πανδημία.
Σημαντικές ευκαιρίες επενδύσεων
Σε αντιδιαστολή με τη ρευστή κατάσταση που περιγράψαμε παραπάνω, το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται να εισέλθουν στην Ελληνική οικονομία μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης σημαντικό ύψος κεφαλαίων με στόχο τη χρηματοδότηση επενδύσεων σε όλους τους κλάδους της. Το ΕΣΠΑ 2021-2027, ο «Αναπτυξιακός Νόμος – Ελλάδα Ισχυρή Ανάπτυξη» αλλά και οι διαρθρωτικές αλλαγές στον τρόπο υλοποίησης των ιδιωτικών επενδύσεων στη χώρα μας δημιουργούν ευκαιρίες για το σύνολο των επιχειρήσεων. Ιδιαίτερη έμφαση φαίνεται να δίνεται στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην επαρχία με τις ενισχύσεις να φτάνουν έως και 70% ενώ έχει καταρτιστεί και συγκεκριμένο πλαίσιο για τις περιοχές που χρίζουν «απολιγνιτοποίησης» της Δυτ. Μακεδονίας.
Ανάγκη στρατηγικού σχεδιασμού
Οι επιχειρηματίες και τα στελέχη των επιχειρήσεων βρίσκονται αναπόφευκτα αντιμέτωποι με έναν κυκεώνα διαφορετικών καταστάσεων, με τη ρευστή οικονομική-υγειονομική κατάσταση από τη μία, αλλά και με μία πληθώρα επενδυτικών ευκαιριών από την άλλη. Την ώρα που οι συζητήσεις περί επενδύσεων σε συναντήσεις στελεχών και συμβούλων φουντώνουν ανά την επικράτεια, την ίδια ώρα το κόστος των Α’ υλών, της ενέργειας αλλά και των μεταφορών αυξάνεται δραματικά.
Πιο αναγκαία από ποτέ κρίνεται έτσι, η περαιτέρω στελέχωση της επιχείρησης με σκοπό το στρατηγικό σχεδιασμό, την οργάνωση και οικονομική διεύθυνση, την ανάλυση των κινδύνων αλλά και την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων με αποτέλεσμα την ευημερία των ανθρώπων της και την μεγιστοποίηση των κερδών της.
Χρηματοδότηση δύο ταχυτήτων..
Όλα τα παραπάνω βέβαια, δεν αναμένεται να έχουν την ίδια επίδραση σε όλο το εύρος της Ελληνικής επιχειρηματικότητας.
Την ώρα που στο τραπεζικό σύστημα «λιμνάζει» πλεονάζουσα ρευστότητα λόγω της αύξησης της συνολικής αποταμίευσης, μεγάλο κομμάτι της ελληνικής οικονομίας αντικρύζει κλειστές πόρτες από τις τράπεζες.
Όπως εξήγησε ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, εξαιτίας της χαμηλής πιστοληπτικής ικανότητας σε συνδυασμό με δυσμενή στοιχεία για επιχειρήσεις, απορρίπτεται το 60,5% των αιτημάτων χρηματοδότησης.
Η μη σκοπιμότητα της επένδυσης είναι ο δεύτερος πιο σοβαρός λόγος της απόρριψης, ενώ η μη διαφαινόμενη δυνατότητα αποπληρωμής είναι ο τρίτος λόγος ο οποίος εδράζεται στον πιθανό υπερδανεισμό των επιχειρήσεων, σε περιορισμένο κύκλο εργασιών ή χαμηλή κερδοφορία.
Σημαντική κρίνεται λοιπόν η διερεύνηση εναλλακτικών μορφών δανεισμού με χαμηλότερο κόστος, γεγονός που κάνει το ήδη επιβαρυμένο καλάθι υποχρεώσεων των στελεχών της Διοίκησης πιο βαρύ.
Και τώρα τι;
Φτάνοντας λοιπόν στο κεντρικό ερώτημα του άρθρου, είναι ώρα να επενδύσω σε κάτι; Και αν ναι, σε τι; Να διαφοροποιηθώ ή να επεκτείνω την παραγωγή μου; Η απάντηση είναι «ναι» αρκεί να γίνει οργανωμένα, υπολογίζοντας και σταθμίζοντας τους κινδύνους αλλά και τα δυνητικά οφέλη όχι μόνο για την επιχείρηση αλλά και για τον επιχειρηματία.
Η ενεργητική στάση (proactive) και η ανάληψη υπολογισμένων ρίσκων σε μία περίοδο έντονης μεταβλητότητας και αβεβαιότητας είναι στάση ευθύνης η οποία δίνει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και όχι το αντίθετο.